De stijl van Jaap Hillenius (1934-1999) wordt vaak omschreven als een persoonlijke variant van het negentiende-eeuwse impressionisme, waarbij Manet en Seurat zijn belangrijkste invloeden zijn. Deze technieken inspireerden zijn schilderijen en grafiek. Hillenius tekende en schilderde aanvankelijk figuratief en noemde zichzelf in zijn jonge jaren een ‘gevoelige expressionist’. Zijn voornaamste interesse lag in de menselijke perceptie. In 1970 besloot Hillenius de rest van zijn leven te wijden aan de ontwikkeling van één enkel schilderij: een zonnig, zomers landschap met mensen onder een boom aan het water, dat doet denken aan Seurats beroemde werk: ‘Een zondagmiddag op het eiland La Grande Jatte. " Hillenius begon verschillende aspecten te onderzoeken: kleur, licht, ritme, beweging en de visuele elementen van water, gras en bloemen. Om deze onderwerpen zo optimaal mogelijk te bestuderen en in beeld te brengen, reisde hij veel. Hij ging bijvoorbeeld naar de jungle van Guatemala om bomen te bestuderen. Veel van de kunstwerken die hij in deze periode maakte, kunnen gezien worden als voorstudies voor dat ene grote werk.
Een levenslang streven naar perceptie en kleur
In series van werken onderzocht Hillenius hoe schilderkunstige accenten de oogbeweging van de kijker over het schilderij kunnen leiden. Hij wilde dat het kijken naar zijn kunstwerken een geheel nieuwe ervaring zou zijn. Omdat het menselijk geheugen echter wat men ziet koppelt aan wat al bekend is, gebeurt dit bij een figuratief werk minder snel en wordt het kijken beïnvloed. Uiteindelijk ontdekte hij dat kleur invloed heeft op hoe je naar een beeld kijkt en dat het contrast tussen kleuren de ruimtelijke ervaring bepaalt. Hillenius gebruikte in zijn kunstwerken voornamelijk pointillisme in heldere, pure kleuren. Bovendien gebruikte hij grote kleurvelden en lijnen. Sommige werken zijn feestelijke kleurexplosies, andere zijn ingetogener.
Van 1982 tot 1990 was Hillenius hoogleraar aan de Rijksacademie voor Beeldende Kunsten in Amsterdam, op de afdeling tekenen en schilderen. Jaap was de jongere broer van schrijver Dick Hillenius, wiens boek "De vreemde eilandbewoner" (1967) hij illustreerde. Hij was getrouwd met schilder en fotograaf Mies de Roos (1934-2008). Sinds de jaren zestig werkte hij in een atelier in de tuin van Aldo en Hannie van Eyck in Loenen aan de Vecht. Hillenius overleed op 65-jarige leeftijd toen hij tijdens het fietsen werd aangereden door een bestelbusje.
