Subscribe to our newsletter

Taal

City painter Floris Arntzenius

Stadsschilder Floris Arntzenius - Lyklema Fine Art

Floris Arntzenius (Soerabaja 1864-Den Haag 1925) verhuist op zijn tiende met zijn ouders naar Amsterdam. Hij krijgt daar zijn opleiding aan de Rijksacademie, samen met Isaac Israels , Willem Witsen en GH Breitner , wiens impressionistische stijl van schilderen hij enorm bewonderde. Later volgt nog een jaar les aan de academie van Antwerpen. Wanneer zijn vader overlijdt en zijn moeder heimwee heeft naar de Indische sferen, wordt Den Haag, met een grote Indische gemeenschap, zijn nieuwe woonplaats. Hier zal Arntzenius de rest van zijn leven wonen en werken als een zeer veelzijdige kunstenaar. Bij de naam Arnzenius denkt mannen al snel aan drukbevolkte, natte geasfalteerde reflecterende straten. Het beelden van de weerspiegeling van wolken, gevels en figuren tijdens drruilige dagen is een feest voor de kunstenaar en heeft hij tot zijn hoofdthema gemaakt. Hij is duidelijk van de generatie kunstenaars op de Haagse School en trekt dus juist de stad in plaats van naar buiten en zoekt bewust het moderne leven van zijn tijd en de drukte van de stad op. Flanerende dames, winkelend publiek, karren en trams, slagers- en bakkersjongens die etenswaren bezorgen en ontspannen paarden met koetsjes. Hij wordt wel 'de meester van de Haagse straatjes' genoemd. Behalve in de stad werkt hij, naast Johannes Akkeringa en WB Tholen, langs het kanaal naar Scheveningen, waar schepen het zandafvoeren en bij de Haringkade, waar nettenboetsters bezig zijn en op het strand. En zijn spontaan tot stand gekomen portretten zijn de allerbeste.

Met vrij grove verfstreken weet hij de wolken in de lucht en de bekende zo te treffen dat de toeschouwer in de atmosfeer van die dag wordt getrokken. Hoewel de schilder meestal in sobere tinten werkt, gebruikt hij bepaalde kleuraccenten in kobaltblauw, rood, groen, geel of wit om extra levendigeheid in de voorstelling te brengen. Een voor dit doel regelmatig terugkerend element in zijn werk is een wit paard van de slagersjongen in een witte kiel als een duidelijk contrast en (bijna) middelpunt.

Wandelende kunstbeschouwing-rkd
Wandelende kunstbeschouwing-via RKD

In 1890 wordt hij lid van Arti et Amicitiae en in 1891 ook vanSint-Lucas . Later wordt Floris ook lid van Pulchri Studio en van de Hollandsche Teeken Maatschappij. Hij had een ruime vriendenkring met onder anderen Johannes Akkeringa, Isaac Israels, Willem Maris, Willem Bastiaan Tholen en Willem de Zwart .

Strand Scheveningen - 1900 - Beeld RV Trouw
Strand Scheveningen - 1900 - Beeld RV Trouw

Aan het einde van zijn leven keert Arntzenius zich af van de 'woelige straattoneeltjes' en richt zich op bloemstillevens met een bijzondere lichtinval waardoor ze prachtig verstild zijn. Hij heeft zich nooit geweld aangedaan 'anders' te gaan werken omdat de tijd dit vroeg was, maar altijd te midden van veranderende richtingen rustig zijn eigen weg volgde.

Wagenbrug-via RKD
Wagenbrug 1910- via RKD

In 1900 trouwt Floris met de schilderes Lide Doorman, met wie hij vier dochters krijgt. Tijdens haar huwelijk geeft zij altijd voorrang aan haar gezin en het werk van haar man. Pas na zijn overlijden pakt ze het schilderen weer op en doet dat tot aan haar dood in 1954. Haar onderwerpen waren stillevens, vooral bloemen, en portretjes.

Ploegende boer via Wiki

Hij houdt geen opdrachten tegen, maar heeft zich er toch niet aan willen onttrekken. Zij vormen, naast de vele werken die hij geregeld op zijn tentoonstellingen verkocht, een goede bron van inkomsten. Talrijk zijn de vlotte tekeningen en aquarellen van vrienden en bekenden, essentiële op tentoonstellingen, in de sociëteit van op veilingen in Pulchri en in Riche, stamcafé van vele Hagenaars. Zijn hele leven heeft Arntzenius daarmee goed verkocht; met vrij werk won hij prijzen op internationale tentoonstellingen in München, Venetië, Pittsburg en Brussel. Zijn werk is onder meer opgenomen in de collectie van het Kunstmuseum Den Haag.

Meer lezen?

Vorig artikel Volgend artikel