Co Westerik (Den Haag 1924-2018 Rotterdam) is misschien wel de belangrijkste realist uit de naoorlogse Nederlandse schilderkunst, alhoewel hij echt een filosofisch dromer was.
In de eerste decennia na de Tweede Wereldoorlog werd het realisme in Nederland zo goed als genegeerd. Maar dat gold niet voor de kunst van Co Westerik. Hij won de Jacob Maris Prijs voor de schilderkunst met zijn schilderij 'De Visvrouw en had museale belangstelling'. Apetrots waren de ouders van Westerik, tot ze het schilderij zagen. Veel mensen vonden de visvrouw plomp en afstotend. Maar Westerik trok zich daar niets van aan: 'Moet het dan zo zijn dat kunst alleen maar mag behagen?' ‘
Vanaf 1971 werkte hij afwisselend vanuit Rotterdam en Zuid-Frankrijk. Westerik staat vooral bekend als schilder, maar heeft ook veel getekend: zijn intuïtieve werken gemaakt met pen, potlood, krijt, aquarelverf en Oost-Indische inkt zijn gemaakt met een snelheid en luchtigheid die de tekeningen onderscheidt van zijn zorgvuldige schilderijen, die bestaan uit verschillende, zeer minutieus aangebrachte verflagen.
Het gaat bij Co Westerik altijd over alledaagse dingen, een koekje in de thee, natte grassprieten, etende of speldende kinderen, een man met een luciferdoosje of in bad. Realistisch in de zin van nuchter en zakelijk maar alles is ongewoon. Hij kiest vreemde onderwerpen, vreemde gezichtspunten en vreemde afsnijdingen. Mystiek bijna. Dromerige mannen en vrouwen die rituelen uitvoeren. Met zijn werk geeft Westerik uitdrukking aan ondefinieerbare emoties, die ook voor de kijker alleen gevoelsmatig te begrijpen zijn. Een man in een auto, alsof het een kooi is, zonder contact te hebben met de omgeving. Het is vreemd, soms beklemmend en toch ook weer vertrouwd realistisch.
‘Voor mij is beeldende kunst toch een soort theater. Het doek is een soort bühne, waarbinnen je die voorstelling zo dramatisch mogelijk laat plaatsvinden’. De wereld was voor hem even absurd als onwerkelijk. De mens is echec, een mislukking maar wel volkomen vrij en dat is weer positief. Zijn tekeningen waren een scheppend proces om zichzelf te redden. In een boek over zijn (inkt)tekeningen en aquarellen uit 1971 wordt gesteld dat hij de literaire inhoud van een poëtische werk belangrijk vindt en dat hij filosofische wijze naar de mens kijkt. Van buiten. Angst en wanhoop beheersen gedachten; in een tijd dat we niet als een God op de wereld meer neer kunnen kijken.
Van 1958 tot 1971 doceerde Westerik modeltekenen aan de Koninklijke Academie in Den Haag. In vergelijking tot zijn vele werken op papier maakt Westerik naar verhouding weinig schilderijen. Werk van hem vin je onder meer bij Museum More, Boijmans en het Kunstmuseum. Op westerik.nl kun je een heel overzicht vinden van veel van zijn schilderijen waarvan hij er slechts enkelen per jaar maakte.
